Vụ rò rỉ bao gồm 11,5 triệu tài liệu được tạo ra giữa những năm 1970 và đầu năm 2016 bởi công ty Mossack Fonseca có trụ sở tại Panama, mà tờ báo The Guardian mô tả là "công ty luật giúp trốn thuế ở nước ngoài lớn thứ tư trên thế giới".[12] 2,6 terabyte dữ liệu bao gồm các thông tin về 214.488 công ty trốn thuế ở nước ngoài liên quan đến các quan chức chính quyền.[13] Các tài liệu đã được xem xét bởi các nhà báo trên khắp 80 quốc gia.[12] Gerard Ryle, giám đốc của Liên đoàn phóng viên điều tra quốc tế (ICIJ), dự đoán rằng sự rò rỉ này sẽ là "cú đánh lớn nhất mà thế giới trốn thuế ở nước ngoài đã phải gánh chịu " do bề rộng của các tài liệu bị rò rỉ.[14]

Những người liên quan

Báo cáo đầu tiên ghi nhận các kết nối tài chính và quyền lực giữa nhiều nhân vật chính trị cấp cao và người thân của họ.[12][15][16] Tổng thống Argentina Mauricio Macri đã được liệt kê trong danh sách như là một giám đốc của một công ty thương mại có trụ sở ở Bahamas, mà ông đã không khai báo khi làm thị trưởng thành phố Buenos Aires; hiện chưa rõ là có phải khai báo việc này không.[15] Báo The Guardian tường thuật rằng, sự rò rỉ tiết lộ một xung đột lợi ích rộng lớn kết nối giữa các thành viên của Ủy ban Đạo đức FIFA (FIFA Ethics Committee) và cựu phó chủ tịch FIFA Eugenio Figueredo.[17]

• Một số người hiện đang là nguyên thủ quốc gia đã được nêu tên trong tài liệu Panama, trong đó có tổng thống Mauricio Macri của Argentina, Khalifa bin Zayed Al Nahyan của Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất, Petro Poroshenko của Ukraina, cũng như Vua Salman của Ả Rập Xê Út, và Thủ tướng Iceland Sigmundur David Gunnlaugsson.[16] Trong số các nhà lãnh đạo đất nước trước đây, đã có thủ tướng Gruzia (Bidzina Ivanishvili), Iraq (Ayad Allawi), Jordan (Ali Abu al-Ragheb), Qatar (Hamad bin Jassim bin Jaber Al Thani) và Ukraina (Pavlo Lazarenko), cũng như Tổng thống Sudan Ahmed al-Mirghani và Emir của Qatar Hamad bin Khalifa Al Thani.[16]
• Quan chức chính quyền, cũng như là thân nhân và những người thân cận với các lãnh tụ quốc gia, từ các quốc gia khác nhau cũng được nêu tên, bao gồm những người từ Algérie, Angola, Argentina, Azerbaijan, Botswana, Brazil, Campuchia, Chile, Trung Quốc, Cộng hòa Dân chủ Congo, Cộng hòa Congo, Ecuador, Ai Cập, Pháp, Ghana, Hy Lạp, Guinea, Honduras, Hungary, Iceland, Ấn Độ, Ý, Bờ biển Ngà, Kazakhstan, Kenya, Malaysia, México, Maroc, Malta, Nigeria, Pakistan, Palestine, Panama, Peru, Ba Lan, Rwanda, Sénégal, Nam Phi, Ả Rập Xê Út, Hàn Quốc, Tây Ban Nha, Syria, Vương Quốc Anh, Venezuela và Zambia.[16]
• Một số cá nhân có máu mặt có liên quan tới FIFA, bao gồm cựu Chủ tịch CONMEBOL Eugenio Figueredo,[17] cựu Chủ tịch UEFA Michel Platini,[18] cựu Tổng thư ký FIFA Jerome Valcke,[18] và cầu thủ đá banh người Argentina Lionel Messi.[17] Lionel Messi và cha anh có sở hữu một công ty ở Panama có tên là Mega Star Enterprises Inc., công ty này không có trong thông tin của nhà điều tra của Tây Ban Nha khi họ xem xét vấn đề thuế của Messi và bố anh.[19]
• Trong tài liệu Panama cũng có tên nhiều người từ thế giới tình báo sử dụng rộng rãi những dịch vụ của công ty Mossack Fonseca để che giấu hoạt động: 2 người nghi phạm trong vụ bê bối Iran-Contra những năm 1980, một người bị tình nghi đã giúp đỡ chuyên chở vũ khí tới Afghanistan, nhiều cựu lãnh đạo cao cấp của tình báo Ả Rập Xê Út, Colombia and Rwanda. Trong Iran-Contra, giới chức cấp cao Mỹ đã hỗ trợ các hoạt động bán vũ khí bí mật cho Iran để đổi lấy việc thả các con tin người Mỹ và hỗ trợ cho lực lượng nổi dậy Contra của Nicaragua. Ngoài ra còn có tộc trưởng Saudi Kamal Adham, chết năm 1999, trong thập niên 1970 là người môi giới quan trọng nhất giữa Hoa Kỳ và vùng Trung Đông. Doanh nhân Hy Lạp Sokratis Kokkalis, mà Stasi từng gọi là " điệp viên Rocco". Và cả gián điệp tư nhân người Đức Werner Mauss, mà một mình có cả hàng tá công ty hộp thư.[20]

• Một số nhân vật có liên quan trực tiếp
• Salman Al Saud, vua của Ả Rập Xê Út.
• Mauricio Macri, tổng thống Argentina.
• Sheikh Khalifa Al Nahyan, chủ tịch UAE.
• Petro Poroshenko, tổng thống Ukraine.
• Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, thủ tướng Iceland.
• Nawaz Sharif, Thủ tướng Pakistan.
• Ayad Allawi, cựu Thủ tướng Iraq.
• Michel Platini, cựu chủ tịch của UEFA
• Jérôme Cahuzac, cựu bộ trưởng ngân sách của Pháp.

Ấn Độ

• Các diễn viên Ấn Độ Amitabh Bachchan và Aishwarya Rai đã được nêu tên trong số những người Ấn Độ khác bởi Indian Express.[21]

Áo

2 trong những vụ được biết đến ở Áo dính líu tới 2 nhà băng ở nước này. Tổng thống Ukraina, Petro Poroschenko, được nhà băng Raiffeisen Bank International (RBI) 2010 cho mượn 115 triệu Dollar, mà được bảo đảm bởi một công ty có trụ sở ở BVJ. Theo các nhà chuyên môn thì đây là một hình thức rửa tiền. Nhà băng Hypo Vorarlberg, mà 76% thuộc sở hữu của bang Áo Vorarlberg, có khoảng 20 tài khoản công ty ma. Một tài khoản của Hypo Vorarlberg dẫn tới một người thân cận của Putin, Gennadi Timtschenko, mà nằm trong danh sách trừng phạt của Hoa Kỳ từ 2014 vì sự sáp nhập Bán đảo Krym vào Nga. Nhà băng giải thích, không còn hoạt động kinh doanh với ông ta.[22]

Argentina

Ngoài tổng thống Mauricio Macri của Argentina, có tên trong tài liệu Panama còn có cựu nữ tổng thống Cristina Fernández de Kirchner, Daniel Muñoz, thư ký lâu năm của cựu tổng thống Néstor Kirchner. Trong số 570 người Argentina có trong danh sách còn có cha của ngôi sao đá banh Lionel Messis là chủ công ty đăng ký tại Panama „Mega Star Enterprises“. Cả cha và con cuối tháng 5 phải ra tòa Tây Ban Nha về nghi ngờ trốn thuế.[23][24]

Azerbaijan

Khi tổng thống Ilham Aliyev lên nắm quyền 2003, bộ trưởng bộ thuế vụ Fazil Mammadov đã lập một tập đoàn có tên là AtaHolding. AtaHolding có phần ở các nhà băng, hãng xây cất, ngành viễn thông, hầm mỏ, dầu hỏa và khí đốt ở Azerbaijan. Với sự giúp đỡ của Mossack Fonseca họ thành lập FM Management Holding Group SA và UF Universe Foundation, được quản lý bởi vợ tổng thống Aliyev 2 năm sau đó bên cạnh bộ trưởng thuế vụ. UF Universe Foundation kiểm soát công ty FM Management ở Panama, mà có công ty Financial Management Holding Limited với trụ sở ở Anh. Hãng này lại có 51% của hãng AtaHolding ở Azerbaijan. Giá trị năm 2014: 490 Millionen Dollar. Năm 2006 tổng thống Aliyev trao chủ quyền của 6 mỏ vàng ở Azerbaijan sang nhiều công ty, 2 trong số này ở thiên đường thuế. Cả hai công ty này thuộc quyền sở hữu 56% 2 người con gái của vị tổng thống, Arzu và Leyla.[25]

Bắc Triều Tiên

• DCB Finance Limited có chủ và giám đốc ở Bắc Triều Tiên, được đăng ký tại Quần đảo Virgin thuộc Anh (BVI) và được quản lý bởi Mossack Fonseca năm 2006. Trong tháng mười, Bắc Triều Tiên tiến hành thử nghiệm vũ khí hạt nhân lần đầu tiên với một vụ nổ dưới lòng đất có kiểm soát. Sau cuộc khủng hoảng ngoại giao tiếp theo, Liên Hiệp Quốc đã cho đóng băng tài sản và cấm du lịch và thương mại với Bắc Triều Tiên. Năm 2013 DCB Finance Limited bị Bộ Tài chính Mỹ liệt vào danh sách trừng phạt vì đã cung cấp tài chính cho một ngân hàng hỗ trợ kinh phí cho chương trình phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Triều Tiên. Mãi tới năm 2010 Mossack Fonseca mới thôi quản lý cho DCB Finance Limited, sau khi nhận được thư của Cơ quan điều tra tài chính của BVI yêu cầu cho chi tiết về công ty này.[26][27]

Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất

• Theo TeleSUR, tổng thống các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất là Khalifa bin Zayed Al Nahyan "đã sử dụng dịch vụ của Mossack Fonseca để thành lập và điều hành ít nhất 30 công ty trong Quần đảo Virgin thuộc Anh, sở hữu khối tài sản 1,7 tỷ đô la về thương mại cũng như những căn hộ cao cấp ở những khu sang trọng ở Vương quốc Anh." [28]

Canada

• Ít nhất là 3 nhà băng lớn Royal Bank of Canada (RBC), Bank of Nova Scotia (Scotiabank) và Canadian Imperial Bank of Commerce (CIBC) và khoảng 550 người Canada có dính líu vào vụ này. Chỉ riêng qua RBC trên 370 công ty hộp thư đã được lập ra.[29]

Đức

• Gàn 30 nhà băng Đức đã lập và điều hành 1200 công ty hộp thư qua dịch vụ của MossFon, trong đó có Deutsche Bank, Dresdner Bank, Commerzbank, UBS-Deutschland, BayernLB và HSH-Norbank.[30]
• Có trên 1.000 người Đức là khách hàng của công ty Mossack Fonseca. Bernie Ecclestone, giám đốc của Công thức 1, đã dùng một công ty hộp thư Valper Holdings để giao tiền hối lộ, hàng triệu Euro, cho một trong những giám đốc nhà băng Bayern-LB, Gerhard Gribkowsky.[31] Theo đài truyền hình nhà nước Đức NDR, hãng xe đua Mercedes, một hãng con của hãng sản xuất xe hơi Mercedes đã ký hợp đồng với tài xế đua xe Công thức 1 Nico Rosberg qua một công ty hộp thư "Ambitious Group Limited" ở Quần đảo Virgin thuộc Anh. Công ty này lại có chính thức 2 công ty ở đảo Jersey ở Eo biển Manche, quản lý bởi Mossack Fonseca, được dùng để che giấu ai thực sự là chủ công ty.[32]

Hoa Kỳ

Báo McClatchy Newspapers, cơ quan tin tức Mỹ duy nhất tham gia, đã tìm thấy bốn người Mỹ trong các tài liệu, tất cả trước đó đều đã hoặc bị buộc tội hoặc bị kết án về tội phạm tài chính như là gian lận và trốn thuế.[33] Năm 2008, Mossack Fonseca báo cáo sử dụng một người đàn ông người Anh 90 tuổi để che giấu các tài khoản nước ngoài của Marianna Olszewski, một nữ doanh nhân nổi tiếng của Mỹ.[34] Tổng cộng hiện có 1260 công ty hộp thư có trụ sở ở bang Nevada được MossFon quản lý.[35]

Việc thiếu vắng người Mỹ trong việc rò rỉ này đã được cho là do "các công ty vỏ bọc có thể được tạo ra tại Hoa Kỳ một cách dễ dàng và các ngân hàng quốc tế lớn có trụ sở tại Mỹ có xu hướng có tài khoản nước ngoài ở Caymans, và việc rò rỉ này là từ Panama ".

Đài BBC tường thuật "nhiều người" đã đặt câu hỏi tại sao có được không có nhiều người Mỹ hơn liên quan và cho rằng người Mỹ có thể được sử dụng các bang của Mỹ, chẳng hạn như Delaware, Nevada và Wyoming nơi mà luật pháp dễ dãi trong việc tạo ra các công ty vỏ bọc, hoặc các nước khác như Bermuda, quần đảo Cayman, Singapore, nơi người ta nói tiếng Anh, có một hệ thống pháp luật tương tự và một chính phủ ổn định tồn tại. Những luật lệ gần đây của Hoa Kỳ như Đạo luật Tuân thủ thuế Tài khoản nước ngoài (FATCA) và những thứ khác có thể làm cho việc trốn thuế trở nên khó khăn hơn cho công dân Mỹ và nhiều tên Mỹ hơn có thể được tiết lộ khi kiểm tra thêm.

Để đối phó với việc thiếu của các cá nhân Mỹ tại các văn bản, biên tập viên của tờ Süddeutsche Zeitung cho biết: "Chỉ cần chờ đợi cho những gì đang xảy đến tiếp theo." [36]

Trả lời về việc việc thiếu vắng các cá nhân Mỹ tại các tài liệu, biên tập viên của tờ Süddeutsche Zeitung cho biết: "Hãy chờ xem những gì sẽ xảy ra sắp tới." [37]

Theo ông Eoin Higgins và tờ báo The New Yorker, Thỏa hiệp thương mại tự do Panama (Panama Free Trade Agreement) buộc Panama phải đưa thông tin cho nhà cầm quyền Hoa kỳ về chủ công ty, các quỹ và các cá nhân, đó là lý do tại sao có rất ít tên người Hoa Kỳ trong tài liệu.[38][39]

Nga

• Theo tờ Guardian, tên của Vladimir Putin "không xuất hiện trong bất kỳ các hồ sơ nào", nhưng có một báo cáo dài được công bố về những người bạn của ông trong danh sách.[40] Đó là Sergei Roldugin, có lẽ là bạn thân nhất của Putin và là cha đỡ đầu của con gái đầu của ông ta. Theo báo "Guardian" Roldugin quản lý nhiều công ty chỉ có hộp thư với tài sản trên 100 triệu Dollar. Jurij Kowaltschuk, tổng giám đốc ngân hàng Rossija, đã chuyển cả tỷ Dollar vào công ty trốn thuế Sandalwood Continental, tiền từ đó được cho mượn ở Nga với tiền lời rất cao. Tiền kiếm được chuyển vào nhà băng ở Thụy Sĩ. Gennadij Timtschenko, một doanh nhân mua bán dầu hỏa, bạn Putin từ 30 năm nay. Arkady và Boris Rotenberg, bạn của Putin từ thời thơ ấu và hiện là tỷ phú xây cất. Qua đó, những người này đã bí mật tuồn khoản tiền khoảng 2 tỉ USD thông qua các ngân hàng và các công ty “ma”.[19][41] Nhà chính trị học Nga Karen Dawisha nói, đó là một chuyện phi thường, nếu những người này có thể làm giàu như vậy nếu không có sự đỡ đầu của Putin.[42][43]

Pháp

Hai thành viên trong nhóm người thân cận của vị lãnh đạo cực hữu Pháp Marine Le Pen, một doanh nhân Frédéric Chatillon và một kế toán viên Nicolas Crochet chuyển hàng trăm nghìn euro sang một công ty bình phong bằng cách làm hóa đơn giả trong 2 năm 2013, 2014, theo nhật báo Le Monde của Pháp.[44]

Syria

Rami Makhlouf anh em họ bên mẹ của tổng thống Assad, được xem là người giàu nhất Syria và là một trong các nhà tài chính của chính quyền ông ta. Đầu năm 2008, Bộ tài chính Mỹ cảnh báo Makhlouf hưởng lợi và trợ giúp cho việc tham nhũng của các quan chức trong bộ máy cầm quyền tại Syria, và ra lệnh đóng băng tài khoản ngân hàng và cấm các công ty của Mỹ thực hiện các hoạt động kinh doanh với Makhlouf. Từ 1998 ông ta đã có công ty Polter Investments ở BVI và sau đó 3 công ty nữa Cara-Corporation, Dorling International và Ramak Limited, được quản lý bởi MossFon. Các công ty này được cho là hỗ trợ cho các thương vụ giao dịch vũ khí, nguyên liệu dầu và gas “tiếp lửa”, gia tăng sự tàn khốc của cuộc nội chiến tại Syria, mà xảy ra năm 2011. Chỉ từ tháng 5 năm 2011, khi liên minh châu Âu cũng ra lệnh trừng phạt Makhlouf, các công ty bình phong của ông ta mới từ từ vị đóng cửa. Ngoài Rami Makhlouf trong Tài liệu Panama còn có tên 3 người anh em ông ta với hàng chục công ty vỏ bọc.[45][46]

Trung Quốc

• Trong số các tên tuổi bị nghi vấn có anh rể của Tổng Bí thư Tập Cận Bình, ông Đặng Gia Quý và con gái của cựu thủ tướng Lý Bằng, Lý Tiểu Lâm. Hồ sơ cũng chỉ ra các công ty ở nước ngoài có liên quan tới gia đình Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình [19]. Ngày 6 tháng 4, theo tường thuật mới của ICIJ có thêm con trai của Hồ Diệu Bang, tổng bí thư đảng Cộng sản Trung Quốc từ 1982-87, có công ty hộp thư từ 2003 ở BVJ. Ngoài ra còn có tài tử phim ảnh Jackie Chan cũng có một công ty tương tự từ 2008. Ở Trung Quốc mở một công ty bình phong tốn khoảng 1.000 Euro và mất chừng 2 tuần. Trong 34 văn phòng của MossFon ở khắp thế giới, nếu tính thêm một văn phòng ở Hồng Kông, ở Trung Quốc có tổng cộng 8 văn phòng.[47] Tổng cộng khách hàng Trung Quốc có 40 ngàn công ty ma được quản lý bởi MossFon.[48]

Vương quốc Anh

• Trong số những người dính líu có cả người cha quá cố của thủ tướng Anh David Cameron. Ian Cameron thuộc về nhóm tài chính, những người mà giúp đỡ những người giàu tránh trả thuế bằng cách mở quỹ đầu tư Blairmore tại Bahamas cũng được quản lý bởi Mossack Fonseca. Ian Cameron là một trong 5 nhà giám đốc quỹ người Anh, tuy nhiên quỹ này lại có thêm 6 giám đốc từ Thụy Sĩ cho nên họ không phải trả một cắc thuế tại Anh. Có nghi vấn là 6 giám đốc sau chỉ là bù nhìn, vì mọi việc quan trọng đều được quyết định ở Anh. Mọi việc tuy hợp pháp, nhưng không ngay thẳng. Trong số những khách hàng của quỹ này là ban nhạc Rolling Stones.[49] David Cameron thú nhận với đài ITV vào ngày 7.4, trước khi trở thành thủ tướng ông có đầu tư vào một quỹ Offshore của cha mình ở Panama. Ông và vợ ông đã mua vài phần vào tháng 4 năm 1997 với giá 12.497 Pound và bán lại vào tháng 1 năm 2010 với giá 31.500 Pound và có trả thuế ở Anh.[50]

Việt Nam

Hiệp hội các nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ) hôm 9-5 (giờ Mỹ) đã tung ra cơ sở dữ liệu bí mật về gần 214.000 pháp nhân ở nước ngoài. Theo dữ liệu trong Hồ sơ Panama được công bố (không bao gồm dữ liệu cũ từ Offshore Leaks), có 7 pháp nhân hải ngoại liên quan đến các cá nhân hay công ty Việt Nam, 99 cá nhân liên quan đến Việt Nam (bao gồm cả tên người Việt Nam và tên người nước ngoài), 6 cá nhân/công ty trung gian liên quan đến Việt Nam. Danh sách địa chỉ 68 công ty liên quan đến Việt Nam cũng được công bố và nhiều tên công ty/cá nhân trong dữ liệu này có thể bị trùng lặp và đăng hai lần.[51]

Các công ty có liên quan

Mossack Fonseca đã quản lý một số lượng lớn các công ty trong những năm qua, với con số các công ty đang hoạt động lên tới mức trên 80.000 trong năm 2009. Hơn 210.000 công ty tại 21 khu vực pháp lý offshore xuất hiện trong các tập tin của Mossack Fonseca, hơn một nửa trong số đó đã được kết hợp trong Quần đảo British Virgin và nhiều nơi khác, ở Panama, Bahamas, Seychelles, Niue và Samoa. Qua nhiều năm, Mossack Fonseca đã làm việc với khách hàng tại hơn 100 quốc gia, hầu hết các công ty đến từ Hồng Kông, Thụy Sĩ, Anh, Luxembourg, Panama, và Cyprus. Mossack Fonseca cũng đã làm việc với hơn 14.000 ngân hàng, công ty luật, những người kết nối công ty và những người khác để thành lập các công ty, các quỹ và các tập đoàn (trusts) cho các khách hàng. Hơn 500 ngân hàng đăng ký gần 15.600 công ty vỏ bọc (nhiệm vụ chỉ chuyển tiền và tài sản) với Mossack Fonseca với HSBC và những chi nhánh của nó tạo ra tổng cộng hơn 2.300 công ty. Dexia (Luxembourg), J. Safra Sarasin (Luxembourg), Credit Suisse (Channel Islands), và UBS (Thụy Sĩ) đã yêu cầu thành lập ít nhất 500 công ty hộp thư cho khách hàng của họ.[52]